Zoldertellingen, een heerlijke activiteit voor overdag

Vleermuizen zijn ’s nachts actief, terwijl mensen overdag meestal actief zijn. Geen wonder dus dat het zien van een vleermuis niet alledaags is. Maar stel dat je geïnteresseerd bent in vleermuizen, maar late avonden niet helemaal jouw ding zijn – dan kun je toch zoldertellingen doen! Hoe werkt dat precies?

Vleermuizen kun je op verschillende momenten waarnemen. De meest gangbare manier is met een vleermuisdetector, waarmee hun echolocatie wordt opgevangen. Deze detector zet het ultrasone geluid om in een frequentie die wij mensen kunnen horen, aangezien vleermuizen vaak buiten het gehoorbereik van de mens communiceren. Dit maakt het een avondactiviteit. Maar als vleermuizen ’s nachts actief zijn, wanneer slapen ze dan? Juist, overdag! En dát is het moment waarop zoldertellingen plaatsvinden – midden in de zomer.

Van 15 juli tot 15 oktober tellen wij een viertal kerkzolders in het zuidoostelijke deel van de Achterhoek. Voor elke zolder trekken wij zo’n vier uur uit. Gewapend met zaklampen, poepkaartjes, camera’s, hoofdlampen en ander materiaal speuren we de kerkzolders af op zoek naar vleermuizen. In 2024, ons startjaar, kwamen we meteen de gewone grootoorvleermuis tegen in meerdere kerken. De komende jaren blijven we zolders verkennen, op zoek naar vleermuizen.

Wij doen dit in overleg met de Zoogdiervereniging. Zij coördineren het meetprogramma Zoldertellingen, en alle verzamelde data wordt aan hen overhandigd. Het draait hier om verspreidingsgegevens – met name die van de laatvlieger, de gewone grootoorvleermuis, de baardvleermuis en de dwergvleermuis. Andere soorten zijn welkom, maar minder waarschijnlijk. Makkelijk is het niet, want veel vleermuizen kruipen diep weg in spleten en kieren. Het kan dus gebeuren dat we niets zien, maar dat hoort nu eenmaal bij zoldertellingen.

Wat er ook bij hoort: een redelijke conditie (we moeten tenslotte veel trappen en ladders beklimmen), geen hoogtevrees en de vaardigheid om door nauwe openingen te kruipen.